Marcus van Engel

Deventer v. 1.2

Family page

Marcus van Engel, alias: Mordechai, Max, birth 18 Jan 1825 Deventer, died 25 Jun 1895 Deventer, occupation: Slager, son of Daniel Benjamin van Engel and Beletje Marcus Levy de Leeuw
Marcus had een niet-koshere slagerij op de Grote Overstraat 31 - hoek Spijkerboorsteeg. De naam 'M. van Engel' is nog boven de ingang te lezen en de beelden van engelen en de ossenkoppen. Het pand is voor de familie gebouwd in 1898. Gedurend e de eerste WO ontstond er schaarste aan levensmiddelen. Ook bij Van Engel stonden wachtenden in de rij. Later zat daar de slagerij van Kloezeman. Van 1939-1942 woonde de familie Mesritz (zie eigen naam) daarboven.

Marcus was voorzitter joodse gemeente in 1865. Opvolger van M. Frankfort en op zijn beurt opgevolgd door M.L. Oppenheim. Later in 1888 voorzitter totdat Ph. Van Son het overnam.

Wellicht grafsteen Marcus van Engel (ene M. van Engel ovl. 1895) op joodse begraafplaats (nr ? foto 4855); grafsteen Sara van Engel-Godfried (no 112).

Documentatie: Advertentie slagerij blz 93; foto wachtenden voor slagerij 1917 blz 104 (vB).
Married 21 Apr 1860 Meppel to:
Sara Godfried, alias: Saartje, birth 20 Sep 1839 Meppel, died 20 MEI 1923 Deventer, daughter of Samson Elias Godfried and Kaatje de Leeuw
Grafsteen Sara van Engel-Godfried (no 112).
Foto's Daniel, Samson en familiefoto met Saartje in EHC. De gezinnen van Nathan en Rachel IsraÒaaeaaaaeaaaaeaaaaeaaaaeaaaaeaaaaeaaaaeels en dat van Doortje en David Gosschalk staan op de foto blz 376 boek Fecken; familiefoto bij synagoge ter geleg enheid van 80ste verjaardag Saartje van Engel-Godfried op 5-10-1919 in EHC;

1) Betje van Engel, birth 18 OKT 1860 Deventer, Akevoth NDB core 15161, died 10 Jan 1898 Twello Place (family): Deventer, Nieuwe Markt 14 (hoek Noordenbergstr), Nieuwe Markt 17, Nieuwe Markt 16
Married 17 Aug 1887 Deventer, Akevoth NDB core 15161 to:
Abraham van Spiegel, birth 11 Dec 1850 Voorst, Akevoth NDB core 15161, died 22 MRT 1929 Deventer, Akevoth NDB core 15161, occupation: Slager, son of Valk Lucas van Spiegel and Eva Vredenburg
Abraham van Spiegel had een slagerswinkel aan de Nieuwe Markt, twee huizen verwijderd van de slagerij van Oppenheim. Na een brand in 1892 is de slagerij herbouwd (nu nr. 8) Hij had zich hier vanuit Teuge gevestigd in 1899. [tegenstrijdig!] Hij sla chtte zijn vee samen met de familie Gosschalk in de Noordenbergstraat. De slachterij liep door tot aan de andere kant in de vestingstoren Achter de Muren Vispoort. Daar slachtte hij vee, waaronder stieren. Hieraan dankte hij zijn bijnaam 'Bollens lachter' (= bolle is een dialectwoord voor stier). Links van het woonhuis zat de slachterij (nu wit pand) en daarnaast links de slagerswinkel

Abraham was kerkeraadslid vanaf 1903. In 1915 staat Abraham van Spiegel op een lijst van kiesgerechtigde leden van de Joodse Gemeente in Deventer; hij was aftredend lid van de kerkenraad, maar was herkiesbaar; hij betaalde een bijdrage van 22,80 . In 1928 werd zijn 25-jarig jublieum als kerkeraadslid gevierd.

Abraham is ook lid geweest van de schoolcommissie van de joodse school.

Documentatie:
Abraham van Spiegel viert 25-jarig jubileum in synagoge als kerkeraadslid in NIW 6-8-1928:

Bericht van overlijden A. van Spiegel en zijn rol binnen joodse gemeente in NIW 29-3-1929:
Documentatie: foto's Abraham, Rosette van Spiegel; briefhoofd van zijn ouders? Wed. F.L. van Spiegel, slagerij 1854-1877; in EHC. Foto blz 106, 109, 117; advertentie blz 113; foto Rosette blz 105, vB. Grafstenen van Abraham van Spiegel (no. 306) , Betje van Spiegel-van Engel (no. 121) en Rosette van Spiegel-van Engel (no. 366) op de joodse begraafplaats te Deventer. Foto's van gezin Betsy en Herman Andriesse www.jhm.nl ; op website JHM is poezie-album van Rosette van Spiegel-van Enge l te zien (inventarisnr. 00005697) met daarin bijdragen van haar kinderen;

2) Samson van Engel, birth ONG 1861 Deventer, died 4 Jan 1864 Deventer

3) Kaatje van Engel, alias: Fraadsche, birth 8 Jun 1863 Deventer, died 10 Apr 1912 's-Graveland
Married 19 Nov 1890 Deventer to:
Izak de Leeuw, birth 25 Sep 1844 's-Graveland, died 28 Jul 1931 Deventer, buried 's-Graveland, occupation: Koopman in manufacturen; goud en zilver tot 1884, Slager, son of Hijman Izak de Leeuw and Eva de Leeuw
Izak is in 's-Graveland begonnen met manufacturen, ook koopman in goud en zilver, omstreeks 1883 vermeld als slager, zette zaak voort van weduwe Esther Schaap na haar vertrek in 1884. Na flinke brand in december 1885 weer opnieuw daar begonnen.
Huisgenoten:
Niet-Joods Duits dienstmeisje

Woonhuis Bergschild, aan de overkant had Izak met zijn zoon Max een grote schuur waar hij kippen hield voor de slacht.

Na het overlijden van zijn vrouw trok Izak met zijn gezin naar Deventer, waar zijn schoonfamilie woonde, en werd daar ritueel slachter (sjouchet) van kippen. Hij deed dit werk onder een afdakje op de plaats achter de synagoge.

Het gezin stond bekend als "de lange latten familie" omdat alle gezinsleden nogal lang waren, zo'n 1.90 m. werd verteld.

Documentatie:
Foto gezin Izak in 's-Gravenland; familie De Leeuw in Deventer in EHC;
foto gezin Izak de Leeuw blz 119 bij vB. Overlijdensregister Gemeente 's Graveland van Kaatje de Leeuw-van Engel dd. 16-03-1951 in bezit van EHC (gekregen van Jacques, zoon van Henri de Leeuw, haar zoon). Logo + brief van slagerij Izak de Leeu w 's Graveland in EHC.
Boek: 'De Joodse Gemeenschap in 's Graveland en Kortenhoef' van dhr. W.J. Fecken, o.m blz. 150 over overlijden Kaatje.
Copie trouwacte van Izak en Kaatje in EHC.
Dochter Everdina en haar zus Saartje met haar gezin staan op een foto (ca. 1940) op blz. 377 boek Fecken; over het gezin van Izak de Leeuw veel documentatie (krantenartikelen, correspondentie) vanuit 's Gravenland vanwege het boek "De Joodse gemee nschap in 's Graveland en Kortenhoef 1730-1945" van Wim Fecken, (1995) geschonken door J. de Leeuw, zoon van Henri.
Foto gezin Izak de Leeuw uit 1907 voor slagerij 's Graveland;

4) Gesina van Engel, alias: Gezina, Sientje, birth 28 Nov 1864 Deventer, died 14 MEI 1943 Sobibor, Polen
In augustus 1942 stond Gezina van Spiegel-van Engel alleen op genoemd adres ingeschreven. (SAD, Politiearchief nr. 843, doos 502)

Uittreksel Overlijdenacte gemeente Deventer van Gezina van Spiegel-van Engel dd. 15-03-1951 in EHC (gekregen van Jacques de Leeuw, zoon van Henri de Leeuw, neef van Gezina) Place (family): Deventer, Zwolsche Weg 74
Married 18 Jul 1900 Deventer to:
David van Spiegel, birth 1 Nov 1866 Voorst, died 8 Jun 1934 Deventer, buried Deventer, Joodse begraafplaats, nr. 347, occupation: Leraar aan de Handelsschool, son of Valk Lucas van Spiegel and Eva Vredenburg
Gift '38 10,-
Actie'39 20,-
Actie juli '40 50,-
Actie '41 vlgs. Richtlijnen 88,34
Bijdragen '42 - '43 88,34 en 7,33 voor de tweede helft (NIG 54)
Door de Joodse Raad in orde bevonden

David was voorzitter schoolbestuur joodse school in 1930.

Documentatie:
foto David van Spiegel in EHC. David van Spiegel staat op foto '36 blz 114, vB.

5) Samson van Engel, birth 4 Dec 1866 Deventer, died 17 Sep 1930 Deventer
Samson heeft samen met zijn broer Daniel (1859) de slagerij van zijn vader Marcus (1825) overgenomen. Woonde boven de slagerij.

Samson was donateur van de Joodsche Deventer Jeugdvereniging Tikwas Jisroeil.

Komt niet voor op de bijdragelijsten van de Joodse Gemeente of de Joodse Raad. Wel in 1942 vermeld als alleenstaande op de gezinslijst van de Joodse Raad Dev.
Married 21 MRT 1900 Meppel to:
Sophia van Esso, birth 30 Aug 1870 Meppel, daughter of Benjamin van Esso and Stijntje Joles
Elias Mesritz woonde in 1942 met zijn vrouw Antje van Gelder en hun beide zonen op dit adres.

Documentatie:
Grafstenen van Samson van Engel (no. 321), Sophia van Engel-van Esso (no. 322) en Max van Engel (no. 276) op de joodse begraafplaats te Deventer. Sophia staat op foto 1919 blz. 376 boek Fecken.

Dankbetuiging bij geboorte van hun zoon Max in NIW 15-2-1901: http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010874294%3Ampeg21%3Ap007%3Aa0028

Aank. Bar Mitswa zoon Bernard in NIW 29-5-1915: http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010859584%3Ampeg21%3Ap006%3Aa0056

Overlijden van S. van Engel + verdiensten in NIW 19-9-1930: http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010858635%3Ampeg21%3Ap030%3Aa0290

Overlijden S. van Engel en verdiensten in NIW 26-9-1930: http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010858636%3Ampeg21%3Ap010%3Aa0118

6) Rosetta van Engel, alias: Rosette, birth 17 Aug 1868 Deventer, died 27 Jun 1937 Deventer
Rosetta van Engel op Akevoth NDB Core 15161

Op website JHM is poezie-album van Rosette van Spiegel-van Engel te zien (inventarisnr. 00005697) met daarin bijdragen van haar zussen oa.

Rosette van Spiegel-van Engel (1868-1937), maakte deel uit van een joods damescomitÔe dat hulp verleende aan arme joodse gezinnen. Op vrijdagavond bezorgde zij steevast in het Noordenbergkwartier bij hen een kip voor sabbat, die ze uit eigen za k betaalde.

Bericht ovl. en rol voor joodse gemeente van R. van Spiegel-van Engel in NIW 2-7-1937
Married 1 MEI 1901 Deventer, Akevoth NDB core 15161 to:
Abraham van Spiegel, birth 11 Dec 1850 Voorst, Akevoth NDB core 15161, died 22 MRT 1929 Deventer, Akevoth NDB core 15161, occupation: Slager, son of Valk Lucas van Spiegel and Eva Vredenburg
Abraham van Spiegel had een slagerswinkel aan de Nieuwe Markt, twee huizen verwijderd van de slagerij van Oppenheim. Na een brand in 1892 is de slagerij herbouwd (nu nr. 8) Hij had zich hier vanuit Teuge gevestigd in 1899. [tegenstrijdig!] Hij sla chtte zijn vee samen met de familie Gosschalk in de Noordenbergstraat. De slachterij liep door tot aan de andere kant in de vestingstoren Achter de Muren Vispoort. Daar slachtte hij vee, waaronder stieren. Hieraan dankte hij zijn bijnaam 'Bollens lachter' (= bolle is een dialectwoord voor stier). Links van het woonhuis zat de slachterij (nu wit pand) en daarnaast links de slagerswinkel

Abraham was kerkeraadslid vanaf 1903. In 1915 staat Abraham van Spiegel op een lijst van kiesgerechtigde leden van de Joodse Gemeente in Deventer; hij was aftredend lid van de kerkenraad, maar was herkiesbaar; hij betaalde een bijdrage van 22,80 . In 1928 werd zijn 25-jarig jublieum als kerkeraadslid gevierd.

Abraham is ook lid geweest van de schoolcommissie van de joodse school.

Documentatie:
Abraham van Spiegel viert 25-jarig jubileum in synagoge als kerkeraadslid in NIW 6-8-1928:

Bericht van overlijden A. van Spiegel en zijn rol binnen joodse gemeente in NIW 29-3-1929:
Andere huisgenoten:
Niet-Joodse dienstbodes

Roosje Meiboom, geb. 16-3-1907 te Emmen
Van maart tot december in Deventer uit Emmen

7) Daniel van Engel, birth 19 MRT 1872 Deventer, occupation: Slagersbaas
Married 24 Jul 1902 Deventer to:
Gesina Carolina Feist, alias: Caroline Gesine Feist, birth 21 Feb 1870 Bremen, Duitsland, daughter of Semier Philipp Feist and Emma Moses
Opmerking bij huwelijksakte: "gehuwd te Scharbeck 19-08-1901

8) Abraham Marcus van Engel, birth 8 Apr 1874, died 9 Jul 1874 Deventer
Abraham Marcus van Engel en Rachel van Engel waren tweelingen

9) Rachel van Engel, birth 8 Apr 1874 Deventer, died 23 Nov 1942 Auschwitz, Polen
Rachel ven Abraham van Engel waren tweelingen

Verlovingsaankondiging van een Rachel van Engel met Israel Mendels (Groenlo) in NIW 30-3-1906:
http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010871831%3Ampeg21%3Ap010%3Aa0057
Er heeft blijkbaar nooit een huwelijk plaatsgevonden, want een jaar later is een Israel Mendels uit Groenlo met Aleida Hamburger getrouwd.

Huwelijksaank. Rachel van Engel met Nathan Israels in Niw 9-5-1919:
http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010859730%3Ampeg21%3Ap006%3Aa0052 to:
Nathan Israels, birth 3 MRT 1870 Hoogezand, died 23 Nov 1942 Auschwitz, Polen, occupation: Slager, son of Levie Israels and Saartje Frank

10) Theodora van Engel, alias: Doortje, Dora, birth 1876 Deventer, died 21 Jun 1932 Deventer
http://www.communityjoodsmonument.nl/person/135991/nl
"David Gosschalk heeft samen met zijn broer Barend de slagerij overgenomen van hun vader Izak. De slagerij zat op de Groote Poot in Deventer." Place (family): Deventer, Hofstraat 15, Welle 1, Grote Poot 8
Married 26 Jan 1910 Deventer to:
David Gosschalk, birth 8 Aug 1881 Deventer, died 22 OKT 1942 Auschwitz, Polen, occupation: Slager, son of Izaak Gosschalk and Fronika Cohen
Jacob Gosschalk (slager) en Barend Vos (slager) waren getuigen bij de geboorte van David in 1881.

David en Barend Gosschalk waren broers en namen samen de kosjere slagerij van hun vader Izak over.

Gift '38 2,50
Actie'39 25,- (samen met B.I. Gosschalk)
Actie juli '40 100,- (7-11-40; samen met B.I. Gosschalk; NIG nr. 53)
Actie '41 vlgs. Richtlijnen 110,35 (juli - dec.)
Bijdragen '42 - '43 110,35

In 1915 was David kiesgerechtigd en verkiesbaar lid van de Joodse Gemeente in Deventer en betaalde hij een bijdrage van 6,24.

David was donateur/lid van de Joodsche Deventer Jeugdvereniging Tikwas Jisroeil.

In augustus 1942 stonden alleen David, Klaartje en Jetje op dit adres ingeschreven. (SAD, Politiearchief nr. 843, doos 502)

In december 1942 blijk David al naar Westerbork te zijn vertrokken. (NIOD)
Verdere huisgenoten; huishoudsters en dienstbodes
Johanna Meijers (16 Apr 1910, Brummen)
Gertrud van Gelder (3 Oct 1913 Welsum)

Documentatie: Foto slagerij in Deventer een eeuw geleden dl. 2 p. 50.

Grafsteen van Doortje Gosschalk-van Engel (no. 337) op de joodse begraafplaats te Deventer.

Het gezin van David staat op foto 1919 blz. 376 boek Fecken;

Huwelijksaank. met Dora van Engel in NIW 7-1-1910: http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010859494%3Ampeg21%3Ap006%3Aa0047

Main index A-Z