Mozes Salomon Noach

Deventer v. 1.2

Family page

Mozes Salomon Noach, alias: Moos, birth 11 Jul 1864 Deventer, died 4 OKT 1938 Eindhoven, occupation: Winkelier (oprichter van de Sajetbaal), son of Salomon Machiel Noach and Antje Mogendorff
Deze Noach is geen directe familie van de andere firma Noach, en wordt ook wel de lerarentak genoemd.

Op de lijst van synagogebezoekers van ca. 1925/30 staat Mozes Noach samen met (twee van zijn zonen) Michel Mozes en Israèel Mozes vermeld.

Tegenover de Stads- en Athenaeumbibliotheek, op de hoek van het Klooster en de Noordenbergstraat , was de firma M.S. (Moos) Noach 'De Sajetbaal' gevestigd. Bij de restauratie is de op het pand geschilderde naam weer zichtbaar gemaakt. Hier verkoc ht men o.a. sajetten (wollen kousen), diverse andere wollen zaken, artikelen voor gas en petroleumverlichting, schorten, kramerijen, zijden linten, tabakspijpen en nog verschillende artiklelen voor o.a. naaisters, kleermakers, drogisten, kapper s en behangers. 'Het Noorden'door J.H. Mulder: Knopen, haken en ogen, naalden, spelden, alles wat nodig was op dat gebied. Hij grossierde ook veel. Woonhuis was achter de winkel, zijn kantoor en woonhuis hadden de ingang met de ramen in het Kloost er ook met de ingang van de kelder. De kelder was het magazijn voor de zaak en de kelder was nooit op slot. (Mulder spreekt bij vergissing over Eduard Noach en verwart Eduard Berg met Moos Noach)

Later overgenomen door Eduard Berg die achter de winkel (aan het klooster) woonde. Later zat daar Japie (Jacob) Polak (1890-; zie eigen naam) die een zaak in tweedehandsmeubelen, haarden en kachels had. Hij woonde op het Klooster 2 vanaf 1936. Oo k Danièel Berg (zie eigen naam) huisde korte tijd in dit pand, maar ook op nr 101 vanaf 1927 en vanaf 1934 is hij naar de Kleine Overstraat 7 gegaan. Ook de firma A.S. Noach heeft dit pand na de oorlog nog gebruikt. Na de restauratie in de jare n tachtig werd de naam ' De Sajetbaal' weer op de gevel aangebracht, echter zonder een bordje erbij met nadere uitleg.
Married 21 MRT 1889 Deventer to:
Mietje Goudsmit, birth 23 Nov 1862 Zutphen, died 20 MRT 1890 Deventer, daughter of Calmer Goudsmit and Hendryette Bos
Mietje is op het kraambed gestorven; haar kindje overleed binnen een maand.

1) Carel Mozes Noach, birth Jan 1890 Deventer, died 4 Feb 1890 Deventer

Family page

Mozes Salomon Noach, alias: Moos Place (family): Den Haag naar Deventer
Married 29 OKT 1890 Goor to:
Roosjen Mogendorff, birth 20 Sep 1867 Goor, died 12 OKT 1926 Deventer, buried Deventer, Joodse begraafplaats, nr. 290, daughter of Abraham (Abraham uit Goor) Mogendorff and Henriette Polak
Huisgenoten:
Niet-Joodse dienstbodes

Documentatie:
Foto van Mozes en zonen in EHC, logo Sajetbaal (Ben Noach).

1) Henrietta Noach, birth 1891 Deventer, died 11 Jan 1892 Deventer

2) Salomon Mozes Noach, alias: Sam, birth 1 Aug 1892 Deventer, died 29 Apr 1979 Petach Tikva, Israel, occupation: Onderwijzer, Hoofd Joodse school, Leraar handelswetenschappen
../mogendrf/374.shtml

Gift '38
Actie'39 2,50
Actie juli '40 50,-
Actie '41 vlgs. Richtlijnen 100,-
Bijdragen '42 - '43 100,-
Tweede heffing voor 1942/43 8,33. (NIG nr. 54)

Salomon Mozes heeft in 1910 eindexamen HBS in Deventer gedaan. (Eindexamenlijst in bezit van zoon Ben)

Woonde in Hoorn tot 1917 als onderwijzer in huis bij Salomon Abraham Witsen, godsdienstleraar, en Helena Hes.

Hij is vanaf 1932 hij met een avondschool aan huis begonnen, in de Reinckenstraat 10, waar hij ook na de oorlog mee doorging. Hij gaf o.a. middenstandscursussen en boekhoudcursussen en later MBA. Overdag werkte hij als onderwijzer aan de Noordersc hool, Zwolseweg, en 's avonds was hij leraar handelswetenschappen M.O. aan de Handelsavondschool aan de Ceintuurbaan.

Hij werd 8-10-41 hoofd van de Joodse School voor L.O. in Deventer (Assenstraat, voormalige frèobelschool) opgericht toen joodse kinderen niet meer met 'Arische' kinderen naar school mochten. De school telde op een gegeven moment (in 1941?) 44 leer lingen, voor een deel ook uit het buitengebied, tot Rijssen toe. In het Deventer Gemeente Archief bevindt zich de door Sam Noach - als hoofd van de school - in zijn handschrift bijgehouden (beter gezegd opgedrongen) administratie betr. reiskosten , etc.van buiten Deventer wonende leerlingen en welke aan de Joodse Raad gerapporteerd moesten worden. (bron Ben Noach)

Na de oorlog werkte Sam bij accountantskantoor Slot (Welle 6) en heeft hij zijn avondcursussen aan huis voortgezet. In 1953 is de familie naar Israel verhuisd en is de zaak voortgezet onder de naam MBA-Instituut Noach op de Keizerstraat (nu optici en), maar toen had de familie Noach daar niets meer mee te maken. (Bron: Ben Noach)

Sam was lid van de Joodse Gemeente en kerkenraadslid (oa. Secretaris) (mede in 1951).

Sam was voorzitter van de JCC (Joodse Coord.Comm.) in 1946.

Sam was voorzitter van de NZB, afdeling Deventer (situatie 1952). to:
Martha Frankfort, birth 19 MRT 1902 Deventer, died 13 Nov 1984 Kfar Saba, Israel, occupation: Vioollerares, daughter of Benjamin Frankfort and Rebekka Vomberg
Martha was commissaresse van het JNF en actief lid en oprichtster van de WIZO -afdeling Deventer (situatie 1951).

3) Abraham Mozes Noach, alias: Bram, birth 6 Dec 1893 Deventer, died 19 Jan 1945 Extern kommando Langenbielau, Duitsland, occupation: Koopman, procuratiehouder bij Philips
Bram behoorde bij het Philips-Kommando te Vught, deportatie naar Vught op 18-08-1943. Op 02-06-1944 op verder transport gesteld naar Langenbilau. Daarbij behoorde hij tot het laatste transport van de de Joden uit het Philips-Kommando (ca. 500 pers onen). to:
Ester Grietje Cohen, alias: Stella Cohen, Esther Grietje Cohen, birth 28 Dec 1893 Arnhem, died 31 Dec 1944 Auschwitz, Polen, daughter of Juda Aron Cohen and Jetta Mogendorff

4) Michel Mozes Noach, alias: Charles, birth 19 Aug 1895 Deventer, died 19 Feb 1943 Auschwitz, Polen, occupation: Kantoorbediende, koopman
Uit het NIW-NR. 49 JRG. 70 12-04-1935: DEVENTER "....heeft de Deventer Joodse Toneelvereniging... in de Schouwburgzaal een uitvoering gegeven... werd opgevoerd "Uierkruier & Co.", een vroolijke schets met zang uit het Joodsche marktleven te Amste rdam, vervaardigd door onze plaatsgenoten H. Spanier, M.M. Noach en I.M. Noach en uit 3 bedrijven bestaande..."

Michel Noach werd voor de jaren 1941 en 1942 door de Joodse Raad aangeslagen voor 12,-.

Eind augustus 1942 moest Michel Mozes Noach naar kamp Hummelo. Op dat moment stonden alleen hij, zijn vrouw en Johanna op dit adres ingeschreven. (SAD, Politiearchief nr. 843, doos 502)

In december 1942 zat hij al in Westerbork.

Gedwongen liquidatie: M.M. NOACH, Deventer, Veenweg 29, handelsagent. Door OMNIA geliquideerd op 14 Feb 1944. Gegevens bron: Omnia aan Wirtschaeftspruefstelle te Arnhem T35/Z van 14 Feb 1944 (verm. ontvangen 18-02-1944) Betr.: Liq. der Fa. M.M. No ach, Deventer,Veenweg 29, Aktz.: Dr. G/F.HV 125/Li. 110, Omnia: N 2005. Opdracht tot liq. 29 Sep 1943. Firma op naam van de eigenaar. Was bij aanvang reeds "abtransportiert". Einzelfirma. Zeer klein; de handel werd van huis uit bedreven. Nie t in KvK & F Overijssel ingevoerd. Geen boeken. Verder niets gevonden. In de woning woont er reeds een "Arier".
Deze had de ruimte volkomen leeg aangetroffen. to:
Louise van der Velde, alias: Dop, birth 7 OKT 1905 Deventer, died 19 Feb 1943 Auschwitz, Polen, occupation: Hoofd lagere school, Zutphen hoofd Joodse lagere school, daughter of Lion van der Velde and Johanna Roozendaal

5) Israel Mozes Noach, alias: Thijs, birth 4 Feb 1897 Deventer, died 20 Jan 1947 Rotterdam, occupation: Koopman in schilderwerk / handelsreiziger to:
Betsij Wijler, alias: Betsy, Betje, birth 28 Nov 1906 Lochem, died 30 Dec 1999 Herzliya, Israel, occupation: Kantoorbediende 1st marriage 2nd marriage, daughter of Abraham Israel Wijler and Leida Leverpoll
Betsy was lid en bestuurslid tot 4-5-1934 van de Joodsche Deventer Jeugdvereniging Tikwas Jisroeil. Woonde ca 1925 op de Rijkmanstraat.

Betsy was kantoorbediende. Zij kwam 2/31 uit Olst. Zij werd later overgeschreven naar de kaart wed. S. van Engel (Grote Overstraat 71)

Mej. B[etsy] Wijler staat in het kasboek van de armenzorg van de Joodse Gemeente in 1939 genoemd, maar alleen haar naam zonder bedrag.

Main index A-Z