| Family Tree Collection | Main index A-Z | Total index | Names | Index places | Abas |
| Family page |
|
Asser Arbeid/ Aba, birth 1883, died 1942, son of Abraham Benedictus Arbeid/ Po and Hendrika Abas
to: Jetje Abas/ de Vrie, birth 14 Nov 1886 Amsterdam, died 14 Sep 1942 Auschwitz 1st marriage 2nd marriage, daughter of Joseph Abas/ van Abb and Judith de Vries de Vries |
|
1) Abraham Emanuel Arbeid/ Aba, birth 22 Mar 1920 Amsterdam, died 1 Jan 1943 Zweeloo, Drente, occupation: zonder Vergiftiging De 22-jarige uit Amsterdam afkomstige joodse onderduiker Abraham Emanuel Arbeid is door de hervormde predikant ds. C.C. Pijpers uit Zweeloo door vergiftiging om het leven gebracht. In 1959 schreef Pijpers een brief aan de officier van justitie waa rin hij de liquidatie opbiechtte. Hij bekende dat hij Arbeid twee achtereenvolgende dagen vergif had toegediend, waardoor hij overleed. Samen met zijn echtgenote begroef hij het lichaam in zijn woning. In een vertrouwelijke toelichting aan de mini ster van justitie schreef de procureur-generaal, dat er in de pastorie van Pijpers sprake was van een noodtoestand. 'Het slachtoffer was hoogst nerveus, dreigde met weglopen en zich aan te geven bij de bezettingsautoriteiten onder de mededeling da t hij alles wat hij over de illegale activiteiten wist, zou doorgeven. Daardoor kwamen zowel het gezin Pijpers als degenen die de onder-duiker daar hadden bezorgd, in ernstig gevaar. Pogingen om Arbeid elders onder te brengen werden gedaan, maa r mislukten. Pas toen de toestand naar zijn oordeel onhoudbaar werd, is tot liquidati? van Arbeid besloten =============================================== == ======================================= Beste Wim, Ik heb getracht om het betreffende artikel als een origineel knipsel naar jou te versturen. Doch met de vorige laptop en het Windows programma lukte dit wel nu kom ik niet verder dan bovenin de tekst pagina aan te klikken en dan met 'kopieeren en plakken' hier neer te zetten. Is dat voldoende, anders zou je eerst het krantenbericht moeten printen en daarna opnieuw inscannen, erg omslachtig aangezien het altijd zo eenvoudig kon. Zo heb ik het eruit gehaald :. Lijk gevonden van onderduiker (Van een onzer verslaggevers) Het lijk van een jongeman is woensdag opgegraven in de tuin van de hervormde pastorie te Zweeloo, die men aan het afbreken is. Vermoedelijk is het stoffelijk overschot van de joodse onderduiker A. E. Arbeid uit Amsterdam, die in januari 1943 op 23 -jarige leeftijd overleed. In 1942 waren verschillende joodse onderduikers in de pastorie met medeweten van ds. C. C. Pijpers. Toen de heer Arbeid in 1943 overleed, werd als doodsoorzaak acute niervergiftiging geconstateerd. Men' begroef het lichaam in de tuin, daar een nor male begrafenis veel te gevaarlijk was. Na de oorlog vestigde ds. Pijpers zich in Curacao. In 1950 kwam de zaak weer in de belangstelling toen familieleden van de gestorven jongeman zekerheid over zijn dood wilden hebben. Ds. Pijpers bevestigd e toen, per brief het overlijden (als doodsoorzaak gaf hij andermaal acute niervergiftiging op), maar schreef, niet meer te weten waar het lichaam precies begraven was. Men nam met zijn verklaring genoegen. Nu het lichaam gevonden is, staat de zaa k opnieuw in het middelpunt van de belangstelling. Aan de hele kwestie zit een duister puntje. Dokter K. Boerema, die in 1943 arts in Zweeloo was, heeft verklaard, niet bij de zieke onderduiker te zijn geweest. De verklaring van acute niervergiftiging is in geen geval door hem afgegeven. ________________________________________ From: erje-es@hotmail.com To: wim@hanita.co.il Subject: RE: A. E. Arbeid , Zweeloo Date: Sun, 16 Dec 2012 14:21:17 +0100 ================================================================================== [Nog een beschrijving over Abraham Emanuel's dood: door: Jan Warmolts 22 Maart 2015] 05 In bewerking 22-03-2015 J.W Abraham Emanuel Arbeid 22-03-1920 - 00-01-1943 Onderduiker begraven in kolenhok van pastorie Begin Juli 1959 werd bij de afbraak van de Nederlands Hervormde pastorie het stoffelijk overschot gevonden van een jongeman. In veel kranten werd aan deze bijzondere vondst uitgebreid aandacht geschonken. Zo werd wereldkundig gemaakt da t in de oorlog in 1943 een joodse onderduiker was overleden ( vermoedelijk aan een ziekte) Hij was in 1942 met meerdere joodse onderduikers ondergebracht in de pastorie, en genoten heimelijke bescherming van de toenmalige predikant ds C.C. Pijp ers, die veel werk deed in het verzet. Omdat een normale begrafenis niet mogelijk was vanwege het gevaar voor de predikant en zijn familie werd besloten het lichaam nabij de pastorie te begraven. De predikant vertrok nog in 1943 naar Voorbur g en na de oorlog kreeg hij een standplaats op de Nederlandse Antillen. In 1950 kwam de zaak weer in de belangstelling te staan toen familieleden van de gestorven jongeman zekerheid wilden hebben over zijn dood en de plaats waar hij begraven was , maar niemand wist iets. In dat jaar was bij de gemeente Zweeloo namelijk per gerechtelijke beschikking aangifte gedaan van de dood van Abraham Emanuel Arbeid uit Amsterdam. Waarom men met deze aangifte zolang heeft gewacht is niet duidelijk gew orden. Burgemeester Greebe had schriftelijk contact met ds Pijpers op de Antillen. Die bevestigde de dood van de onderduiker maar schreef dat hij niet de plaats wist waar hij begraven lag. Wel wist hij te melden dat de jongeman was gestorven aa n niervergiftiging. Dit werd ook aan de familie medegedeeld. Een kleine kring van Zweeler inwoners wisten echter meer ààààà.. ! Toen de afbraak van het schuurgedeelte begon werd aannemer Albert Huizing door ds Werner (vriend van Greebe) vertel d dat ze wel eens op een stoffelijk overschot konden stuiten. Ook Rieks Renting kwam langs en deed dezelfde mededeling. Men ging op onderzoek en op de plaats waar de kolen hadden gelegen was te zien dat de klinkervloer opengebroken was gewees t . Onder toezicht van de politie werd daar gegraven en op een meter diep werd een stoffelijk overschot aangetroffen met persoonlijke spullen , een aktetas en een portefeuille. In de namiddag arriveerde de politiedeskundige Dr Zeldenrust, die he t lichaam in beslag nam voor gerechtelijk onderzoek. Tal van jaren was in kleine kring het tragische gebeuren in de oorlog bekend. Maar nooit heeft iemand van de betrokkenen er een woord over losgelaten. Wel waren er geruchten, acute niervergif tiging ? Dokter Boerema verklaarde in 1959 desgevraagd aan de Emmer Courant dat hij in 1943 niet bij de zieke onderduiker was geweest. Iemand vertelde dat hij bij de opgraving had gezien dat er een gat in het schouderblad zat van het stoffelij k overschot? Er werd verteld dat hij wilde vluchten en daardoor levensgevaarlijk zou worden voor medeonderduikers en het dominees gezin àààà. ! Doordat er verder geen reactie meer kwamen werd het stil rond dit toch wel geheimzinnig en merkwaardi g geval. Er volgden jaren van stilte. De doodsoorzaak zou uitsluitsel kunnen geven over wat er gebeurd is . We gingen in het kader van onze verhalen over de oorlogsdoden op zoek na ar gegevens. Iedereen die iets meer van het geval zou kunnen weten is echter inmiddels overleden. Eerst de overlijdensakte : Meer dan 6 jaar na zijn dood werd op 7 Februari 1950 bij de burgerlijke stand van de gemeente Zweel oo inschrijving gelast van de dood van Abraham Emanuel Arbeid ingevolge een beschikking van de arrondissements rechtbank in Assen van 28 Dec 1949. De gemeente administratie vermeld in het overlijdensregister dat voornoemde Abraham in de maa nd Januari 1943 is overleden in Zweeloo. Hij kwam uit Amsterdam . Hij was geboren op 22 Maart 1920. Een zoon van Asser Arbeid en Jetje Abas . De vader en moeder van Abraham, Asser Arbeid (07-03-1883) en Jetj e Abas (14-11-1886) vertrokken op 10 September 1942 vanuit Westerbork op transport naar Auschwitz en zijn daar op 14 September 1942 vermoord . Hoe Abraham in Zweeloo bij ds Pijpers terecht kwam is niet te achterhalen . Via het Community Joods Monument kregen we van Leo Arbeid ( familie van Abraham) na onderzoek bericht dat Abraham Emanuel Arbeid is begraven op de Ned Isr Begraafplaats in Muide rberg (vak E, rij 50, nummer 17) Een neef uit Sleen van Rieks Renting wist ons te vertellen da t oom Rieks verteld had dat hij samen met Siebe Holman op een nacht de overleden Abraham begraven heeft in de schuur van de pastorie. Dat ze daarvoor de klinkervloer onder de kolen moesten opbreken. Ook was er bij de begrafenis stro gebruikt. (O m hem toe te dekken ?) Ook was dr Boerema wel betrokken geweest ! Met de geheime begrafenis in de schuur hebben ze de hele nacht werk gehad . Had Siebe Holman een kist gemaakt ? Hij had een houtzagerij. Waar waren de dominee en de ander e onderduikers ? Voor de doodsoorzaak kwamen we na een lange weg zoeken terecht bij het Forensisch Instituut in Den Haag. Ik leg de mijn verzoek voor aan een Teamleider van de Afdeling Medisch Forensisch Onderzoek. Ze zegde vriendelijk haar medewerking toe, en ze vond het gevraagde rapport in het archief. en vroeg toestemming aan haar manager om het aan ons te verstrekken . Op 19 Maart j.l kregen we een mail waarin ze melde dat ze antwoord had van de Officier van Justitie. Dat luid als volgt : Er is een Aanwijzing wet justiti?le en strafvorderlijke gegevens van 1 september 2013 waarin het volgende staat vermel d : "Ten aanzien van overledenen biedt de Wpb (wet bescherming personen) in het geheel geen grondslag om te verstrekken" De lokale historicus dient zich te wenden tot het Parket Generaal en niet tot het NFI. Dus op dit moment weten we nog niet waa raan Abraham Emanuel Arbeid is overleden. Maar we gaan verder, Geheimen 70 jaar na de oorlogàààààààà? Nu willen we weten waaraan Abraham 72 jaar geleden is overleden! En dan gaan we bloemen op zijn graf leggen in Muiderber g ! Misschien in de volgende aflevering van Oet 't Carspel. 22 Maart 2015 Jan Warmolts Foto : Collage krantenberichten Aangifte dood |